در این جلسه با توجه به محدودیت وقت فقط به برخی عوارض قابل توجه در برخی از واکسن های مورد استفاده در برنامه کشوری ایمن سازی اشاره شد.
1-Aseptic Meningitis : یکی از عوارض واکسن MMR در سن یکسالگی می باشد. این عارضه مربوط به جزء Mumps واکسن است. بیماری خودبخود محدود شونده است و نیاز به درمان دارویی ندارد.
2- (HHE) Hypotonic –Hypo responsive episode : HHE یا Shock-Like syndrome عبارتست از کاهش ناگهانی هوشیاری همراه با رنگ پریدگی یا سیانوز و کاهش تون عضلانی . معمولا در طی 12 ساعت اول بعد از دریافت واکسن DTP رخ می دهد و اکثر بچه ها تب دار می باشند و تدریجا دچار کاهش پاسخ به اطراف می شوند. حمله حدود چند دقیقه تا حداکثر 36 ساعت طول می کشد. این عارضه بیشتر به دنبال دریافت جزء whole cell pertussis می باشد و شیوع آن حدود 291-0 در 100000 هزار دوز پرتوسیس whole cell می باشد. ولی به دنبال سایر واکسن ها هم گزارش شده است. سکلی به جا نمی گذارد و برگشت خودبخودی به حالت طبیعی دارد.
3- (ELS) Extensive limb swelling : عبارتست از تورم شدید در کل اندام به دنبال تزریق واکسن DTP و بیشتر به دنبال دریافت دوزهای بیشتر از این واکسن گزارش شده است. بهبودی کامل بدون مداخله دارویی در تمام موارد رخ می دهد.
در خصوص عوارض واکسن پنتاوالانت فصلی در کشور که از شرکت هندی Serum Institute تهیه می شود و حاوی واکسن های (DTWP+hepB+Hib) می باشد، همین قدر باید قبول کنیم که این واکسن دارای Pre-qualification از WHO می باشد و برای اظهارنظر در خصوص ایمونوژنیسیتی و عوارض آن باید منتظر مطالعات فعلی در کشور در کودکان ایرانی باشیم ولی تاکنون گزارشی از مرگ به دنبال این واکسن اعلام نشده است.
و در انتها درباره تغییر برنامه کشوری در خصوص واکسن پولیومیلت اظهار نمودند: در ایران بیش از 16 سال است که هیچ گونه موردی از بیماری پولیو میلیت گزارش نشده است و پس از تصویب برنامه جهانی ریشه کنی فلج اطفال از سوی WHO، کشور ما نیز در ادامه تلاش های قبلی با اضافه کردن واکسن تزریقی فلج اطفال (IPV) به برنامه ایمن سازی کشوری، در این راستا قدم دیگری برداشته است.
از هم اکنون در مراکز بهداشتی سراسر کشور یک نوبت واکسن تزریقی کشته شده فلج اطفال به کودکان در سن 4 ماهگی علاوه بر دوزهای معمول قطره فلج اطفال (OPV) تزریق می شود.