دكتر ناريا ابوالقاسمي- پزشك / بهداشت جامعه- انجمن پزشكان كودكان ايران
۱۶ مهرماه، روزی است که آسمان ایران، رنگین‌کمان مهربانی و شادی کودکان را در خود جای می‌دهد.
تاریخ‌های مختلفی در سراسر جهان برای روز جهانی کودک در نظر گرفته شده است. مهم‌ترین این تاریخ‌ها عبارت‌اند از:
۱ ژوئن (۱۱ خرداد): این تاریخ که ابتدا در کنفرانس جهانی رفاه کودکان در ژنو در سال ۱۹۲۵ معرفی شد، در بسیاری از کشورهای جهان از جمله جمهوری چک، اسلوونی، پرتغال و برخی کشورهای عربی گرامی داشته می‌شود.
۲۰ نوامبر (۲۹ آبان): این تاریخ از سوی سازمان ملل متحد به عنوان “روز جهانی کودک” (World Children’s Day) اعلام شده است. در این روز در سال ۱۹۸۹ کنوانسیون حقوق کودک مورد پذیرش مجمع عمومی سازمان ملل متحد قرار گرفت.
اما در سرزمین ما، این جشن، ریشه در تاریخ کهن دارد. هفته ملی کودک (15 تا 21 مهر) همزمان با جشن مهرگان، نماد عشق و پیوند باستانی ایرانیان است. گواهی زیبا بر این که احترام به کودکان، همواره در فرهنگ ما جاودانه بوده است.
این روزها برای آن است که به خود یادآوری کنیم:
هر کودک، جهانی است از آرزوهای بی‌مرز
حق اوست که در دنیایی امن، سالم و پر از مهر، رشد کند، بیاموزد، بخندد و رویاهای رنگارنگش را به پرواز درآورد.
بیایید در ساختن این دنیای زیبا، سهیم باشیم.
دنیایی که در آن، صدای قهقهه‌هایشان بلندتر از غرش جنگ باشد،
و دستان کوچکشان، قلمی برای نوشتن آینده‌ای روشن.
روز جهانی کودک بر تمامی فرزندان این سرزمین، مبارک باد.
امروز را با یک لبخند به یک کودک، زیباتر کنیم.
فعالیت‌های هفته کودک در ایران
این فعالیت ها معمولاً توسط نهادهای دولتی، کانون پرورش فکری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بهزیستی، شهرداری‌ها، مدارس و سازمان‌های مردم‌نهاد اجرا می‌شود. این فعالیت‌ها شامل موارد زیر است:
برنامه‌های فرهنگی و هنری:
- اجرای تئاتر و نمایش عروسکی: در مهدکودک‌ها، مدارس، فرهنگسراها و پارک‌ها.
- برگزاری جشنواره‌های فیلم و انیمیشن: با موضوع کودک و پخش فیلم‌های مناسب برای آنان.
- مسابقات نقاشی، شعرخوانی و داستان‌نویسی: با موضوعات شاد و آموزشی.
برنامه‌های آموزشی و آگاهی‌بخش:
- کارگاه‌های آموزشی: برای کودکان در زمینه‌های مهارت‌های زندگی، حقوق کودک، حفظ محیط زیست و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی.
- برنامه‌های آموزشی برای والدین: در مورد تربیت کودک، روانشناسی رشد و توجه به نیازهای عاطفی فرزندان.
برنامه‌های تفریحی و سرگرمی:
- بازدیدهای رایگان یا تخفیف‌دار: از موزه‌های کودک، باغ وحش، پارک‌های علمی و فناوری و سینماها.
- برگزاری جشن‌های بزرگ: در پارک‌ها و اماکن عمومی با برنامه‌هایی مانند مسابقه، بازی‌های دسته‌جمعی، بادکنک‌بازی و اهدای جوایز.
- اجرای برنامه‌های شاد توسط هنرمندان
فعالیت‌های خیریه و حمایتی:
- تمرکز بر کودکان نیازمند، بی‌سرپرست و دارای بیماری‌های خاص: با اهدای هدایا، برگزاری جشن‌های خاص برای آنان و معرفی آن‌ها برای دریافت حمایت‌های بیشتر.
- برگزاری پویش‌های ملی: برای جمع‌آوری کمک‌های نقدی و غیرنقدی برای کودکان محروم.
برنامه‌های رسانه‌ای:
- پخش برنامه‌های ویژه کودک: از شبکه‌های مختلف صدا و سیما (تلویزیون ملی ایران) با حضور چهره‌های محبوب کودکان.
- تولید و پخش تیزرها و انیمیشن‌های آموزشی درباره حقوق کودک.
نهادهای اصلی سازمان‌دهنده:
- وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی
- کتابخانه‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان (یکی از اصلی‌ترین مراکز برگزارکننده)
- شهرداری‌های سراسر کشور (به ویژه ادارات مربوط به امور اجتماعی و فرهنگی)
- سازمان بهزیستی کشور
- وزارت آموزش و پرورش (مدارس و مهدکودک‌ها)
- سازمان صدا و سیما